بناهای عبادی قبل از اسلام

بناهای عبادی قبل از اسلام

زیگورات چغازنبیل ،

زیگورات چغازنبیل 05 متر بلندی و مساحتی برابر 501× 501 مترمربع  داشته است. این بنا که با حدالمرکز با ارتفاع های مختلف تشکیل شده است. ّ کاربرد معبد و مقبره به کار می رفته از پنج برج مت اول ٔ هر طبقه از روی سطح محوطه جداگانه ساخته شده و بالا رفته است. به طوری که از طبقه )3ــ2 ٔ صورت چند قوطی توی هم به نظر می رسیده است. .گرایشی به ستایش و پرستش شکل کوه وجود داشت. زیگورات های 1در سراسر خاور نزدیک باستان بین دو رود دجله و فرات)، جلوه می بخشید، ٔ(منطقه2 بین النهرین ٔ عظیم که به همواری یکنواخت جلگه اگر چه تکوین این بناهای عظیم در بین النهرین  3س فلات ایران بود.

زیگورات چغازنبیل ،

به نظر پوپّ تقلیدی از کوه های مقد بوده ولی الهام و مفهوم آن آشکارا ایرانی است. ناحیه ای از ایران ٔ ایلامی ساخته شده است. ایلامیان ساکنان اولیه ٔزیگورات چغازنبیل در دوره بودند، که امروز خوزستان نامیده می شود. کاوش ها نشان می دهد که ایلامیان با همسایگان سومریشان در غرب مراوده داشته اند. » شاه ایلام در حوالی سال 0521 ق. م در یکی از شهرهای شوش به نام
این بنا را « اونتاش گال «دوراونتاش» ساخته و به خدای بزرگ ایلام تقدیم کرده است. زیـگـورات چغـازنـبیـل قدیمی ترین بنای تاریخی شناخته شده در ایران است که دارای ابعادی )3ــ1 ٔ چشمگیر بوده و پهلو به پهلوی اهرام مصر میباشد.

در چهار جهت اصلی ً بنا دقیقأچهار دروازه است. معبد بر بام بنا قرار داشته، و در وسط هر یک از چهارطرف زیگورات یک مجموعه پلکان وجود داشته است. دیوارهای زیگورات که بیشتر از خشت خام بوده، با ملات ساروج و قیر ساخته و در بسیاری از جاها پوشیده از آجر لعابدار کوره پزی با رنگ های آبی و سبز و درخشش فلزی بوده است. این بنا دو ویژگی مهم دارد . اول آنکه بر روی آجرهای نما خطوطی به شکل خط میخی که همان خط ایلامی می باشد، حک شده است. دوم آنکه قدیمی ترین تاق قوسی شکل ایران در این بناست.  دایره ای شکل و بدون
سقف پله های این بنا تاقی،تصویری از زیگورات چغازنبیل ٔتیزه دارد.

معبد  ٔ

آن مهرابهٔ ایرانیان کهن که آیین مهرپرستی داشتند، مهرابه هایی را نیز برای خود ساخته بودند. نمونه قدمگاه در نزدیکی آذرشهر است. ایزد بانوی آب های آسمانی» پیش از ظهور زرتشت پیامبر، در میان قبایل آریایی مورد توجه
آناهیتا « بوده  است.

معبد آناهیتا در کنگاور در نزدیکی کرمانشاه ساخته  شده  است. طرح آن مانند تخت جمشید و ستون های آن همه از سنگ تراش است و روی آن ه ّ را با سنگ لاشه کار کرده اند. صف یا سکویی که معبد بر روی آن بنا شده 7 متر از سطح زمین ارتفاع دارد و به وسیله دیوار ضخیم و پرحجمی از چهار طرف احاطه شده است.

آتشکده

با ظهور داریوش اول در آیین و معماری ایرانی تغییراتی پدید آمد و به جای پرستش دو خدای میترا  ) را نیایش می کردند. سپس برای خدای حامی حکومت خود
آفتاب دانا
و اهورا، تنها اهورا مزدا (  نام    زندان سلیمان » و سپس در نقش رستم به
معبدهای برجی شکل، ابتدا در پاسارگاد معروف به « احداث کردند. به عقیده برخی از محققین کاربری کعبه زرتشت همانند یک ساعت 1کعبه زرتشت خورشیدی برای تعیین زمان های نیایش اهورامزدا بر اساس تابش خورشید بوده است. ایرانیان بر طبق آیین یکتاپرستی زرتشت، نور و آتش را در مقابل ظلمت و تاریکی، جلوه ای از نماد خداوند می دانستند که انسان از طریق آن می توانست خود را به نور حقیقت برساند.

آتشکده

لذا آتش را در نقطه ای جاودانه نگه می داشتند، تا جاودانگی زندگی انسان ها را نمایان کنند. آتشکده ها یا معابد آتش از الگوی فضایی خاصی پیروی می کردند. این بنا به صورت چهار  تاقی ساخته می شد که از یک سقف  سقف ٔگنبدی روی چهار ستون نگهدارنده )3  ــ5 ٔ استوار می گردید. (تصویرشماره
یکی از قدیمی ترین و مهم ترین آتشکده های  در نزدیکی شهر ٛ سبَشُ آذرگٔایران، آتشکده تکاب  در آذربایجان غربی می باشد. این آتشکده در زمان ساسانیان خاص شهریاران بوده است. سایر قشرهای جامعه آتشکده های دیگری داشتند. این آتشکده درون دژی به نام   ٔ » قرار داشته است

. مجموعه تخت سلیمان

« تخت سلیمان بر روی صفه و یا تخت گاهی  شمالی و جنوبی ٔطبیعی بنا شده، که دو دروازه داشته است. عمیقی با آبی صاف و زلال ً نسبتأدریاچه در وسط این مجموعه واقع است که آب آن از کف دریاچه می جوشد. کاخ خسرو که به ایوان خسرو هم معروف است در این مجموعه واقع شده است. بناهای زیادی نیز در اطراف اتشکده قرار داشته که  محل زندگی ً
خانواده شاه بوده است.